Resmi Gazete’de bu sabah yayımlanan Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK) kararına göre, “Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar HakkındaYönetmelik’in 19 uncu ve 20 nci maddeleri çerçevesinde, Kurumumuzdan alınmış perakende tütün mamulü ve/veya alkollü içki satış belgesine haiz perakende satış yerlerinde satışa sunulan yılbaşı sepetlerinin içerisinde tütün mamullerinin ve alkollü içkilerin yer almaması” kararı alındı.

'YURTTAŞ İÇİN SAĞLIKLI'

Türkiye Esnaf Sanatkarlar Konfederasyonu Başkanı Bendevi Palandöken daha önce ruhsatı olan olmayan her işletmenini kafasına göre alkollü yılbaşı sepeti hazırladığını belirtirken şimdiki uygulamanın bunu ortadan kaldıracağını belirtti. Marketlerin alkollü yılbaşı sepeti satamamaktan dolayı ekonomik zarara da uğrayabileceğini vurgulayan Palandöken, “ Daha evvelden biz ikaz ediyorduk. Bu sepetler ruhsatla satıldığı zaman denetime tabi olur. Yılbaşı sepetini ruhsatıyla yapan insanlar ekonomik bir kayba uğrayacak. Yurttaş için ise sağlık açısından olumlu bir durum” dedi.

‘SEPETE DEVLET MÜDAHALESİ OLUR’

Tüketici Sorunları Derneği Başkanı Aydın Ağaoğlu ise konuya ilişkin yaptığı değerlendirmesinde “Kuşkusuz bazı kişilerde alışkanlık yaparak alkolizmin pençesine düşürdüğü bilinen alkollü içkinin tüketilmesinden kaçınılmalı ve Anayasa gereği de devlet kötü alışkanlıklara karşı vatandaşlarını koruyacak tedbirleri de almalıdır. Ancak, devletin kaynağını aldığını bu Anayasa yürürlükte iken uzun dönem boyunca kamu tarafından üretilen, dağıtılan halen de üretim ve satışının yasal olduğu alkollü içkilerin yılbaşı hediye paketi içine konulmasının yasaklanması ilginç bir çelişki oluşturmakta ve tüketicilerin seçme hakkına müdahale edilmektedir” dedi.

Ağaoğlu açıklamasının devamında “İlk bakışta içki içilmesinin caydırılması, önlenmesi bakımından olumlu görünen bu düzenleme diğer taraftan da üretim ve satışının yasal olduğu bir ürünün hediye paketine girip, girmeyeceğine devlet müdahalesi anlamındadır” şeklinde konuştu.

KARARA KARŞI DAVA AÇILABİLİR

Kararı 'maksadını aşan ve yasaklayıcı bir idari karar olarak" yorumlayan Avukat Cevat Kazma "Alkol ve tütün mamüllerini satma yetkisi olmayan işletmeler, içinde bu tür ürünlerin olduğu sepetleri satması yönetmelik hükümlerine aykırıdır. Ancak satma yetkisi olan işletmelerde, marketlerde hem alkollü hem de alkolsüz ürünlerin olduğu sepetler bulunuyor. Maksadını aşan ve yasaklayıcı bir idari karardır. Alkol ve tütün mamülleri satma ruhsatı olan işletmeler, bu tür sepetleri de hazırlayarak satma yetkisine sahiptir. Zincir marketler, alkol ve tütün mamülleri satma ruhsatı olan işletmeler bu karara karşı 60 gün içerisinde idari işlemin iptali davasını idare mahkemelesinde açabilirler. Bu kazanılmış bir haktır ve idari bir işlem ile yasaklanamaz" dedi.

‘PİYASA DIŞI BİR OLAY’ 

Devletin makul olması ve piyasayı şoke edici yaklaşımlardan kaçınması gerektiğine vurgu yapan Trakya Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sadi Uzunoğlu, “İktisadi anlamda baktığımızda bu piyasa dışı bir olay. Bu sonuçta bir hediye… İçki içmeyen kişiye illa da içinde alkol da bulunan sepeti kimse götürmez. Kaldı ki mağazalara artık, hem içinde alkol olan hem de alkolsüz sepetler hazırlanıyor. Eğer devlet illa da karışacaksa, şunu diyebilir ‘Yılbaşı için hazırlanacak sepetler iki tür olsun. Birinde alkol bulunurken, diğeri alkolsüz hazırlansın.’ İnsanlar da dilediğini alır. Bu türden yasaklar daha teşvik edici ve özendirici oluyor. Şimdi adam gidip yılbaşı sepeti alacak yanına da bir şişe de alkol alacak. Bu türden düzenlemeler satıcıların, üreticilerin planlamalarını da bozar. Piyasaya bu kadar karışmanın anlamı yok” dedi.