Kalça protezi uygulanan hastaların yüzde 95’inin operasyondan memnun olduğunu kaydeden Türkiye İş Bankası iştiraki Bayındır İçerenköy Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. H. Cihangir Yurdoğlu kalça protezi ile ilgili şu bilgileri verdi:

·         Kalça protez ameliyatı, kalçasında kireçlenme (artroz) hastalığı bulunan ve diğer tedavilerden fayda görmeyen hastalara uygulanan bir ameliyattır. Hasta olan eklem ameliyatla çıkarılarak, eklem görevi görecek olan özel protez yerleştirilir. Ameliyat sonrası hasta, bu protezin üzerine basarak rahatça yürüyebilir ve hayatını devam ettirebilir.

KADINLAR KİREÇLENMEDEN DAHA ÇOK ETKİLENİYOR

·         Kireçlenme, erkeklere göre kadınlarda daha fazla görülüyor. Erkeklerde hem kas hem de kemik dokusu daha güçlü. Burada kasın gücü önemli. Ne kadar güçlü olursa bu tip dejeneratif değişiklikler o kadar az görülüyor. Dolayısıyla kadınlar bu anlamda daha dezavantajlı durumda.

·         Bir de menopozun kireçlenmeyi etkilediği ile ilgili yanlış bir görüş var. Menopoz sonrası kadınlarda kemik erimesi görülebiliyor, kireçlenme ile karıştırmamak gerekir. İkisi farklı hastalıklar.

AŞIRI KİLO EKLEMLERİ ZORLUYOR

·         Kemik sağlığını etkileyen en önemli kısım genetik. Ne yaparsak yapalım bunu değiştiremiyoruz. Bunun yanı sıra başımızdan geçen irili ufaklı travmalar ve kilo çok önemli. Çoğunlukla bizim hastalarımız kilolu oluyor. Ne kadar kilo olursa eklemin üzerine o kadar yük biniyor, aşınma süreçleri hızlı ilerliyor. Kilo kontrolüne önem verilmesi sıkıntıları azaltır.

EN İYİ PROTEZ HASTAYA GÖRE DEĞİŞİR

·         Kalça kireçlenmesinde kullanılan protezin günümüzde pek çok çeşidi var. Hastanın yaşına, hastalığına ve tıbbi gerekliliklere göre farklı protezler kullanılabilir. Çimentolu, çimentosuz dediğimiz protezler gibi protezi kemiğe sabitlediğimiz sistemler. Örneğin, kemik çimentosu protezin kemiğe tutunmasını sağlıyor. Bunun daha alt modelleri, daha ileri teknoloji, kullanılan malzeme ve materyalleri de var.

·         Hastaların en merak ettiği soru da en iyi protezin hangisi olduğudur. Genellikle bu sorunun cevabı o hastaya göre değişir. Herkese aynı protez uygulanmaz. Genç hastada farklı, 80 yaşındaki bir hasta için farklı protez kullanılır. İlla en iyisi diye bir şey yok. Hastanın yaşına, koşullarına, sorununa en uygun olan en iyisidir.

AMELİYAT SONRASI HIZLA GÜNDELİK HAYATA DÖNÜŞ MÜMKÜN

·         Hastalar ameliyattan sonra ikinci günde destekle ayağa kalkabilir, yürümeye başlayabilir, ameliyatlı bacağa yük verebilirler. Yaklaşık 6 hafta içinde günlük hayatlarına geri dönebilirler. Ağır fiziksel aktiviteler dışında bir kısıtlamada bulunmuyoruz. Uygulanan protezin bir ömrü var. Herkeste bu ömür aynı değil. Daha dikkatli yaşayan ve davranan kişilerde protezin ömrü daha uzun oluyor. Gündelik hayatta özel bir kısıtlama yok ama ağır fiziksel yük gerektiren işleri yapmamasını, ağır taşımamasını, kilosuna dikkat etmesini öneriyoruz.

·         Protez ameliyatları ile günümüzde yüz güldürücü sonuçlar elde ediyoruz. Ameliyatı 65 yaş ve üzeri kişilerde yaptığımızı düşünecek olursak, o yaş grubu için gündelik hayat (sedanter hayat) rahatlıkla sürdürülebilir.

·         Hastaların yüzde 95’i operasyondan memnun. Çünkü protez hastaları, öncesinde uzun yıllar ağrı çektikleri için ameliyat sonrası ayakları üzerine basıp, rahat yürüyebilmeleri onlar için çok önemli. Artık başka çarenin kalmadığı, deyim yerindeyse bıçağın kemiğe dayandığı noktada yapıldığı için sonuç yüz güldürüyor. 

BAŞKA TEDAVİLERE YANIT VERMEYEN GENÇ HASTALARDA DA TERCİH EDEBİLİR

·         Sıklıkla ileri yaşta yapılan protez ameliyatlarında eğer hasta daha gençse yaklaşımımız değişiyor. Hasta şikayetini tolere edebiliyorsa biraz ertelemekten yanayız. Protezin ömrünü düşünüyoruz. Ancak başka tedavilerin mümkün olmadığı bazı özel durumlarda, hastayla da konuşarak, çok daha genç yaşlarda protez ameliyatları yapılabilir.

PROTEZİN UYGUN KULLANIMI ÖMRÜNÜ UZATIYOR

·         Kullanılan kalça protezlerinin de belirli bir ömrü var. Teknoloji çok ilerledi. Modern anlamda kalça ve diz protezleri 70’li yıllardan itibaren yapılmaya başlandı. Bu demektir ki modern protezlerin en az 40-50 yıllık bir geçmişi var. Her geçen gün yeni şeyler ekleniyor, değişiklikler yapılıyor. Geçmişe göre tabii ki çok daha ileri durumdayız. Bugün yaptığımız protez ile 10-20 yıl önce yapılan protezler arasında büyük farklar var. Ancak yine de bir ömrü var tabii. Kabaca biz buna 25 sene diyoruz. Ama kişiye göre bu süre daha uzun ya da kısa olabilir. Enfeksiyon ya da ameliyat bölgesinin mikrop kapması protezin ömrünü kısaltır. Bunun yanı sıra hastanın düşmesi, trafik kazası gibi travmalar, protezde gevşemeye ve ömrünün kısalmasına neden olabilir.

PROTEZİ YENİLEMEK MÜMKÜN

·         Hastaya takılan protezlerde hasar olması durumunda, hasarlı protezi çıkarıp yeni bir protez koymak mümkün. Ama hiç ameliyat geçirmemiş bir yeri ameliyat etmek ile daha önce ameliyat edilmiş yeri tekrar ameliyat edip revize etmek hem cerrah açısından hem de hasta açısından biraz daha zor bir süreç.

ALANINDA UZMAN SAĞLIK MERKEZİNE BAŞVURUN

·         Kalça protezi ameliyatında da her ameliyatta olduğu gibi bir riski vardır, komplikasyonlar olabilir. Bütün ameliyatlarda korktuğumuz şey enfeksiyondur. Çok düşük oranlarda, yüzde birden çok daha az oranlarda olmakla birlikte böyle bir ihtimal protez ameliyatlarında da var. Kuşkusuz ameliyat öncesinde, sırasında ve sonrasında bunun önlemini alıyoruz. Bazen özellikle bacak damarlarında pıhtı oluşabilir veya vücutta başka yerlere pıhtı atabilir.