DİKKAT! BUNLAR OBEZİTEYİ ARTTIRIYOR
Günümüz modern yaşamının vazgeçilmez hastalığı; obezite. Obeziteyi arttıran etmenleri Gazi Üniversitesi Genel Cerrahi Bölümü öğretim üyesi Prof.Dr. Abdulkadir Bedirli anlattı.
Obezite tüm kültürleri, sosyoekonomik sınıfları ve çocuklar da dahil tüm yaş gruplarını etkileyen bir halk sağlığı sorunu haline geldi. Obezite nedenleri günden güne artarken, obez bireylerin sayısı da yadsınamayacak şekilde artış gösteriyor. İstatistiki veriler de göz önüne alındığında hem obezite hem de obezitenin tetiklediği diabet gibi birçok metabolik hastalık nedeniyle ameliyat edilen hasta sayısı artıyor bazıları farkında olarak bazıları da farkında bile olmadan obeziteye maruz kalıyor.
Çevre
“Obezitede en büyük etmen arkadaşlar”
Prof. Dr. Abdulkadir Bedirli, obezite ve çevre ilişkisinin önemine değinerek “Son yıllarda çevre, insanları daha fazla obez yapar hale geldi. Arkadaşlar, eşler, okul ve iş hayatı alışkanlıklarımızı etkiliyor. Bu konuda yapılmış birçok çalışma sosyal ilişkilerin kiloya etkisini gözler önüne seriyor. Bu konu, 32 yıl boyunca 12 bin kişinin değerlendirildiği bir çalışmayla araştırıldı. Araştırmadan çıkan ilginç sonuçlar şunlar:
Araştırmacılar, obez olma yolunda en büyük etkenin arkadaşlar olduğunu buldu. Örneğin, yakın arkadaşlık yüzde 171 oranında obezite riskini artırıyor. Bu oranlar, kardeşler arasında yüzde 40, eşler arasında yüzde 37 olarak karşımıza çıkıyor” dedi.
Yemek alışkanlıkları
“Okul çocukları enerjilerinin yaklaşık yüzde 20'sini şekerli içeceklerden elde ediyorlar”
Obezitede yemek alışkanlıklarına değinen Bedirli, “Yemek alışkanlıklarına gelince, bu konuda iki farklı görüş bulunmakta. Bunlardan ilki yüksek kalorili sanayileşmiş yiyecek ve içeceklerin tüketiminin artması. Ülkemizin de içerisinde bulunduğu pek çok ülkede okul çocukları enerjilerinin yaklaşık yüzde 20'sini şekerli içeceklerden elde etmektedirler. Diğer görüş ise meyve, sebze, baklagiller ve tahıllar gibi doğal ve sağlıklı besinler tüketiminin azalması olarak açıklanabilir” ifadelerini kullandı.
Fiziksel aktivite eksikliği
“Fiziksel aktivite eksikliği obeziteyi arttıran en önemli etkenler arasında gösteriliyor” diyen Bedirli, “Çocuklar da dahil olmak üzere batılı toplumlar; dinlenme, TV izleme, arabayla ve okula gidip daha az fiziksel aktivite gerçekleştirme gibi yerleşik yaşam biçimine yönelik artan bir eğilim göstermekte. Sağlıklı beslenme statüsünün korunmasında fiziksel aktivite önemli bir role sahipken, yerleşik yaşam biçimleri obezite ve onun geliştirebileceği başta kalp hastalıkları için bir risk faktörü oluşturuyor” açıklamasını yaptı.
Tüketim çılgınlığı
Bedirli, “Giderek artan tüketme isteği farkında olmadan sizi obeziteye sürükleyebilir” diyor ve ekliyor “1990-2010 arasında vücut kitle endeksi ile değişen 32 ekonomik faktörü ele alan 4 ekonomistin ulaştığı sonuca göre vücut kitle endeksindeki ve obezitedeki yükselişi açıklayan en güçlü faktör yüzde 17 açıklama oranı ile Walmart tipi hipermarketler oldu. Obezitedeki artışta rol oynayan ikinci faktör ise yüzde 12.2 açıklama oranı ile kişi başına düşen restoran sayısı. Kilo aldırmada istatistiki olarak rol oynayan diğer faktörler ise yüzde 3.9 ile artan sigara fiyatları olurken yüzde 3.3 açıklama oranı ile mavi yakalı iş oranının azalması oldu” açıklamasında bulundu.