Plastik Cerrahi Derneği, evde geçirilen dönemin estetik ameliyatlar için bir fırsat olarak değerlendirilmemesi için kamuoyunu uyardı. Hastanelerin yükünü azaltmak, mecbur olmadıkça ameliyat gibi bağışıklığı düşürecek işlemlerden uzak durmak ve virüs olabilecek ortamlardan ayrışmak için bu çağrıya uymak hayati önem taşıyor. Plastik cerrahların iş ağırlığı ise bu günlerde rekonstrüktif (onarım) cerrahisi dediğimiz mecburi ameliyatlara yoğunlaşmış durumda.

Sadece cerrahi değil, cerrahi olmayan estetik işlemleri de erteleyin diyen Türk Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Dernek Başkanı Prof. Dr. Sühan Ayhan ve Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Zekeriya Tosun koronavirüs sürecinde estetikle ilgili tüm merak edilen soruları Cumhuriyet'e yanıtladı.

Salgın hastalıklar döneminde plastik cerrahi hastaları ve ameliyat olmak isteyenler nasıl davranmalı?

Tüm dünyayı kasıp kavuran zor bir dönemden geçiyoruz. Bu dönemde ameliyat olmak hafife alınmaması gereken bir durumdur. Her türlü ameliyat, estetik amaçlı dahi olsa vücut direncini ve dengelerini sarsan bir işlemdir. Öte yandan genel anestezi altında yapılan ameliyatlarda, virüs bulaşmış ve henüz bulguların ortaya çıkmamış olduğu hastalarda, virüsün akciğerlere doğru itilerek ameliyat sonrasında hastanın akciğerlerinde hasar oluşturması çok büyük olasılık.  Plastik cerrahi, sanılanın aksine sadece estetik cerrahi değildir. Branşın tam adı “Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi”dir. O nedenle plastik cerrahi hastaları deyince kendi içinde bunları ayırmakta yarar var. Halkımızın ilk aklına geldiği gibi bir estetik işlemden bahsediyorsak salgın hastalık dönemlerinde bunların ertelenmesi gerekir. Ancak bu işlem yine plastik cerrahinin konusuna giren travma yani kazalar ve yaralanmalar gibi acil müdahale gerektiren işlemlerse beklenmeden müdahale edilmelidir.

"HEKİMİN AMELİYATI REDDETMESİ GEREKİYOR"

Bu eve çekilme dönemini bir estetik ameliyat fırsatı olarak görenler var mı?

Toplum sağlığını ve hekimlik etik değerlerini önceleyen bir hekim, böylesi bir dönemde özellikle aciliyeti olmayan, estetik ve güzellik amaçlı ameliyat veya girişimleri yapmayı aklına bile getirmemeli. Ancak salgının boyutunu ve kendisine verebileceği zararı göremeyenlerin böyle talepleri olabiliyor. Hekimin hastalara konunun önemini açıklaması ve ameliyatı reddetmesi gerekiyor. Zaten bir cerrahın “Sizi ameliyat edelim” demesindense “sizi şimdi ameliyat etmeyelim” demesinin daha değerli olduğunu düşünüyoruz. Halkımız da bunun farkında olmalı...

Sağlık Bakanlığı koronavirüs ile mücadele kapsamında ameliyatlara bir sınır getirdi mi, bir fikir birliğiniz var mı?

Sağlık Bakanlığımız 17 Mart 2020 günü sabahı tüm sağlık kuruluşlarına gönderdiği mesaj ile elektif dediğimiz acil olmayan ameliyatların sınırlandırılmasının uygun olacağı yönünde bir görüş bildirdi. Bu konuda bakanlık ile hemfikiriz. Bu tür olağanüstü günlerde gecikmeden pandemiye yönelik organizasyonların yapılabilmesi için acil olmayan her tür işlemin ertelenmesi gerekli. Örneğin, şu anda birçok üniversite ve kamu hastanesinde Plastik cerrahi servisleri kapatılıp, virüsten etkilenerek hastaneye başvuran hastaların ya da bu hastalara müdahale eden sağlık personelinin kullanımına tahsis edildi. Ayrıca, ameliyathanelerdeki odaların bir kısmı yoğun bakıma çevrildi ve buradaki solunum cihazları yoğun bakım hastaları için kullanılacak.

"TRAVMALAR EN ACİL HASTALARDIR"

Bu süreçte hangi ameliyatları sürdürüyorsunuz?

Plastik Cerrahide travmalar en acil hastalardır. Örneğin, el ve yüz yaralanmaları, bu bölgelerin yumuşak doku ve kemik yaralanmaları, el, kol, parmak kopmaları gibi… Yanıklar, yumuşak dokunun acil müdahale gerektiren enfeksiyonları da unutulmamalı… Bu hastaların ertelenmesi mümkün değildir. Öte yandan kanser hastalarının tedavisinin de çok gecikmeden yapılması gerekir. Özellikle deri kanseri ve meme kanseri hastalarının ameliyatları da bu grupta.  Bu tür hastaların tedavilerine Plastik cerrahi kliniklerinde mümkün olduğunca devam ediliyor.

Yakın dönemde ameliyat olmuş kişiler nelere dikkat etmeli?

Ameliyat olmanın, özellikle genel anestezi almanın vücut direncini ve dengelerini sarsan bir işlem olması nedeniyle bu hastalarımızın böyle salgın dönemlerinde daha dikkatli olup şüpheli kişilerle temasta olmamaya daha çok özen göstermeleri gerekir. Ameliyat sonrası bir de salgın hastalığa maruz kalmak hayati açıdan da ciddi bir risk taşır.

Cerrahi işlemleri yaptırmayıp da şu işlemleri yaptırayım daha az riski var diyenler var mı? Sadece cerrahi işlemlerde mi bağışıklığı yorma ve enfeksiyon riski var?

Cerrahi olmayan estetik işlemlerde en büyük risk işlemin kendisinden çok hastanın bu işlemi yaptırmak için evinden çıkarak doktorunun kliniğine ya da muayenehanesine gelmesi sebebiyle sosyal izolasyon kuralını bozacak olmasıdır. O nedenle bu dönemde bu tür ameliyatsız estetik işlemlerin de ertelenmesi gerekiyor.

Plastik cerrahlar bu zamanlarda artan vakalar için herhangi bir çalışma yapıyor mu ya da süreç bu şekilde ilerlerse sizlere nasıl bir sorumluluk düşebilir?

Bizler öncelikle hekimiz. Ülkemiz ve insanımız için bize verilecek görevleri yapmaya hazırız. Hekimlik, insanı yaşatma sanatıdır. Bu dönemde birinci önceliğimiz budur. Şu anda, hastanelerin pandemi planında, ön saflarda, enfeksiyon hastalıkları, göğüs hastalıkları, iç hastalıkları, yoğun bakım ve anesteziyoloji hekimleri var. Plastik cerrahi hekimlerinin de içinde bulunduğu diğer uzmanlık alanlarından hekimler, hastaların yatırıldığı servislerde ya da triyaj alanlarında vardiya usulüne göre görevlendirildi. Hekim kimliğimizle pandemi döneminde bu tür vakalarda elimizden geldiğince meslektaşlarımıza yardım etmeye ve ülkemiz insanına hizmet vermeye hazırız.

Prof. Dr. Sühan Ayhan, (TPRECD Başkanı) / Prof. Dr. Zekeriya Tosun, (TPRECD YK Üyesi)