SAMANBAHÇE EVLERİ LEFKOŞA
Kalbimde öyle bir vatan sevgisi var ki satır satır, ilmek ilmek dokumak isterim beyinlere. Sayfalara, ölümsüz kitaplara. Vatanımın, eşi benzeri olmayan nadide güzelliklerini. Geçmişten ta günümüze kadar, hiç bıkmadan usanmadan yazmak istiyorum. İnsanın kalbinde olanı gözleri açıkça belli eder.
Gözler güzel gördükçe hiç bir şeyi asla gizleyemezler.
İnsanın içinde doğruluk, yüreğinde sevgi varsa, gözleri de aydınlıktır.
Samanbahçe evleri, Şaban paşa vakf'ına ait arazi üzerinde Kıbrıs'ta gerçekleştirilen ilk sosyal konut, projesidir. 1878 de Osmanlı Sarayı adayı İngiltereye kiralar 300 yıllık yönetim değişir. Türk halkının morali çökmüştür. Adanın en zengin ekonomik kurumlarından biri olan Vakıflar idaresi Türklere moral kazandıracak bazı yatırımlara girişir. 72 konukluk Samanbahçe projeside o yatırımlardan biriydi. Osmanlının Kıbrıs'tan ayrılışının 20 'nci yıldömününde
Evkaf Murahhası Musa İrfan beyin isteği ile yüzlerce Türk insanını barındıracak projenin temeli atılır, Ortaya çıkan Vakıf felsefesinin güzel ve saygın muhteşem bir ürünüdür. Bu sitede oturanlar Vakıflar idaresine mütevazi bir kira ödeyecektir. Bu konutlar, maddi durumları yetersiz olan ailelere sosyal bir site yaratması ile bu açıdan şehir plancılığının ilk örneği olmuştur. Bu site Girne kapısının güney doğusunda ve Mevlevi tekkesinin batı tarafında, muhteşem bir güzellikle görülmeye değer bir mimari yapısı ile mavi mavi edası ile gülümsüyor. Eşit parsellere bölünmüş sitede evler birbirlerine bitişik olarak rasyonel bir şekilde dizilmişlerdir. Sitenin ortasında, sitenin su ihtiyacının karşılaşmasını, altıgen planlı depolu ve kubbe örtülü bir meydan çeşmesi bütün ihtişamı ile görevinin gururunu taşıyor. 3 aşamada tamamlanan 68 konutluk sitenin ilk ve en önemli safhası 1900 lerde tamamlanmıştır. 1949 da 2(4) ve 1955 yılında 6(8) konut daha eklenerek bu günkü şeklini almıştır. Ölçüleri ve modelleri aynı olan bu 85 m2lik tek katlı mütevazı evlerin sofaya açılan iki odası ve küçük birer avluları vardır. Kapı ve pencereler. O yıllarda Osmanlının geleneksel rengi yeşile boyanmıştı. Günümüzde mavi, mavi. Çatılar yuvarlak, mertek hasır. Toprak ve alaturka kiremitten oluşan geleneksel yapıdadır. Ahşap kapıları çerçeveleyen sarı taşlı sövelerin tepesinde kilit taşı vardır. Orada her evin numarası o yıllarda Osmanlıca yazılmıştı. 2003, 2004 yılları arasında ANDP'nin finansal destiği ile tamamen vakıflar idaresi teknik personeli tarafından projelendirilip, yürütülen restorasyonu, altyapı, yayalaştırma ve peyzaş düzenlemesi açısından bu proje Lefkoşa Master Plan çerçevesinde ki en önemli projelerden biridir. Bu projenin amaç kapsamında olan, hedef kitle toplumun dar gelirli kesimidir. Mahallenin sarı parkelerle döşenmiş yayalaştırılmış 7 şirin sokağı, yine Osmanlı'nın parlak tarihini çağrıştıran isimlerle anılır. İbni Sina, Piri Reis, Şaban Paşa, Fevzi Çakmak Paşa, gibi.
Birbirinden kıymetli tarhsel yapıtlarls Kıbrıs'tan Sevgilerimle...
Sizi Seviyorum...